سیاست نه شرقی نه غربی تبلوری از گفتمان انقلاب اسلامی است. نوعی موازنه منفی که از گذشته و از زمان ملی شدن نفت سیاست ایران در زمان حکومت دکتر مصدق با حضور مرحوم آیت‌الله کاشانی مطرح بود، یعنی نه روسیه و نه انگلیس. بعداً در انقلاب اسلامی تحت عنوان نه سلطه غرب و نه سلطه […]
سیاست نه شرقی نه غربی تبلوری از گفتمان انقلاب اسلامی است. نوعی موازنه منفی که از گذشته و از زمان ملی شدن نفت سیاست ایران در زمان حکومت دکتر مصدق با حضور مرحوم آیت‌الله کاشانی مطرح بود، یعنی نه روسیه و نه انگلیس.
بعداً در انقلاب اسلامی تحت عنوان نه سلطه غرب و نه سلطه شرق مطرح و دنبال شد. آن‌هم در زمانی که غرب و شرق ظرفیت ایجاد سلطه داشتند. شرق و غرب آرمانی، یعنی نه سلطه لیبرالیست‌ها و نه سلطه کمونیست‌ها…اما در شرایط کنونی تصمیمات استراتژیکی لازم است که روابط با غرب و شرق در راستای هم باشد یعنی چه شرق چه غرب بفهمد که در مقابلشان آلترناتیوی وجود دارد و در این صورت هر کدام، دیگر در پی یکجانبه گرایی علیه ما نخواهند بود.
در بعضی رسانه ها مشاهده شده که مثلا فلان جزیره یا بخشی از خاک ما تقدیم به چین یا روسیه خواهد شد که این با توجه به سیاست جمهوری اسلامی و عناد دشمنان قطعا مورد قبول حکومت نیست و شیطنتی بیش نیست زیرا حفظ استقلال از خط قرمزهای انقلاب اسلامی بوده و خواهد بود.
رابطه ی ایران و چین، و تاثیر این ارتباط راهبردی در حوزه‌های اقتصادی و سیاسی در حال حاضر پیش نویس قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین در حال نوشتن و مذاکره است که اطلاعات زیادی از جزئیات آن در دسترس نیست اما حتماً مسئولان در رده های بالای حکومت از مفاد آن مطلع هستند.
اگر بتوانیم وارد یک تعامل دو طرفه برای دریافت تکنولوژی ازچین و رفع نیاز چینی‌ها با مواد اولیه خودمان بشویم و تعاملات دوطرفه را به صورت پایدار و هدفمند پیش ببریم، این توافق می‌تواند ایران را از بن بست سیاسی و اقتصادی فعلی خارج کند.
سردار کاظمی پور با اشاره به اینکه چین یکی از کشورهای مهم جهان و منطقه و سازمان همکاری‌های شانگهای است و شاید عقد قرارداد ۲۵ ساله کمک کند، ایران مرحله تبدیل به عضو دائم و اصلی این پیمان منطقه‌ای را زودتر طی کند و مسلما اثر تحریم های امریکا کاسته می شود و ایران از منافع بودن در کنار کشورهای دیگر در قالب یک پیمان منطقه‌ای بهره‌مند شود.
امیدوارم وزارت امور خارجه کشورمان پیش از نهایی کردن توافق ۲۵ ساله ایران وچین، جزئیات آن را اولا به نقد نمایندگان مجلس بگذارند و این توافقنامه مورد بحث و بررسی کارشناسان داخلی، اقتصاد دانان و حقوقدانان قرار بگیرد تا جلوی تجریه تلخی مانند برجام گرفته شود.
متاسفانه تیم مذاکره کننده دولت قبل تحریم‌های تسلیحاتی خودمان را به طرف مقابل پیشنهاد داد! و بعد از پایان عمر این تحریم‌های تسلیحاتی، آن را جزء موفقیت های برجام، در بوق و کرنا کردند.
امروز چین در مذاکرات اعلام می کند که باید رفع تحریم‌های ایران عملیاتی و اجرایی شود البته در زمان کنونی تنها به ارائه بیانیه، اطلاعیه و سخنرانی اکتفا می‌کنند ولی اگر زمانی که منافع آنها به منافع ایران در قالب یک قرار داد ۲۵ بلند مدت گره بخورد، آنگاه در مقابل تحریم کنندگان ایران محکم‌تر می ایستند.
ما می‌توانیم از ظرفیت چین برای احداث و تکمیل زیرساخت‌های ریلی، هوایی و دریایی کشور استفاده کنیم. در حوزه نفتی، چین در لبه تکنولوژی قرار دارد و تکنولوژی های‌تک دارند که می‌توانیم از اطلاعات و پیشرفت‌های آنها در این حوزه‌ها استفاده کنیم. بنابراین زمانی این توافق بلندمدت برای ما سود دارد که ماهیگیری یاد بگیریم نه صرفا به ما ماهی بدهند یعنی مصرف کننده اجناس و کالاهای چینی نشویم.
در مورد کشور روسیه نیز باید بدانیم آنها رقیب ژئوپلیتیکی ما هستند، رقیب ما در بحث انرژی هستند، باید زیرکانه رفتار کنیم، باید این باور را داشته باشیم هر کشوری بر اساس منافع خود تصمیم می گیرد، می بایست در روابط بین الملل از همه صاحب نظران و عالمان استفاده نمود، حزبی و جناحی جز ضرر برای کشور نتیجه ای نخواهد داشت، باید اتاق فکرهای نخبگان و جوانان را تشکیل داد.
باید بتوانیم روابط صحیحی بر اساس منافع ملی در قالب تعامل دو طرفه با کشورهای شرق تعریف کنیم، که یقینا کشورهای غربی نیز برای ایجاد ارتباط با ما پیشقدم می‌شوند و از انزوای کنونی کمی خارج خواهیم شد.
ما باید بتوانیم با هوشیاری بین کشورهای شرق و غرب برای تعامل با ایران، رقابت ایجاد کنیم تا بتوانیم منافع خودمان را در ارتباط با کشورهای شرق و غرب به حداکثر برسانیم.
- نویسنده : سردار مهدی کاظمی پور
